Ngành động vật ruột khoang là gì? Đặc điểm, vai trò của ngành động vật ruột khoang

Động vật ruột khoang là một nhóm động vật sống chủ yếu ở biển, đặc biệt đa dạng về số lượng và loại. Tính đa dạng này làm cho ngành này trở thành một phần quan trọng của sự đa dạng sinh học. Hãy tìm hiểu chi tiết về ngành động vật ruột khoang và vai trò của nó qua bài viết dưới đây.

Động vật ruột khoang là gì?

Động vật ruột khoang, được gọi là Coelenterata, là thuật ngữ lỗi thời nhưng vẫn được sử dụng phổ biến để chỉ hai nhóm động vật, Ctenophora và Cnidaria, từ quan điểm phát sinh loài.

Tên gọi này có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp “koilos” (rỗng), chỉ tính chất rỗng (chưa phân hóa) của cơ thể trong hai nhóm động vật này.

dong-vat-ruot-khoang-la-gi
Giới thiệu về ngành động vật ruột khoang

Ngành này có cấu trúc cơ thể đơn giản với 2 lớp tế bào bên trong và bên ngoài, giữa 2 lớp là tầng keo. Động vật ruột khoang sống chủ yếu ở biển, đa dạng về loài và số lượng. Hiện có khoảng 10 nghìn loài động vật ruột khoang, sống chủ yếu ở biển trừ những loài đơn độc. Sự đa dạng này thể hiện qua số lượng, cấu trúc và lối sống của chúng với kích thước và hình dạng khác nhau.

Động vật ruột khoang bao gồm những sinh vật nào? Ngành động vật ruột khoang có số lượng loài rất lớn, trong đó gồm sứa, hải quỳ và san hô. Trong số đó, san hô là loài phổ biến nhất với số lượng loài lớn nhất (khoảng 6 nghìn loài).

Đặc điểm của ngành động vật ruột khoang

Mặc dù có hình dạng, kích thước và lối sống khác nhau, nhưng động vật ruột khoang có những đặc điểm chung về cấu trúc. Dưới đây là những đặc điểm chung của ngành này để bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này:

  • Cơ thể của động vật ruột khoang là hình tròn đối xứng.
  • Chúng là sinh vật dị dưỡng.
  • Thân cơ thể được hình thành bởi 2 lớp tế bào, giữa hai lớp là tầng keo.
  • Ruột có hình dạng túi.
  • Chúng tấn công và tự vệ bằng tế bào gai.

Xem thêm: Động vật giáp xác là gì? Đặc điểm của các loài giáp xác

Vai trò, tác hại của ngành động vật ruột khoang là gì?

Lợi ích trong tự nhiên

  • Ngành động vật ruột khoang mang ý nghĩa sinh thái đối với vùng biển và đại dương, cung cấp thức ăn và nơi trú ẩn cho nhiều loài động vật khác.
  • Ngành động vật ruột khoang tạo nên cảnh quan thiên nhiên độc đáo, tạo điều kiện cho phát triển du lịch như đảo san hô ở vùng nhiệt đới.
dong-vat-ruot-khoang-la-gi
Ngành động vật ruột khoang mang ý nghĩa sinh thái dưới biển và đại dương

Lợi ích đối với đời sống con người

  • Ngành động vật ruột khoang cũng là nguồn nguyên liệu để làm đồ trang sức và trang trí như vòng tay, vòng cổ,.. bằng san hô.
  • San hô đá được sử dụng làm vật liệu xây dựng.
  • Hóa thạch san hô là chỉ báo cho các tầng địa chất.
  • Sứa được sử dụng làm thực phẩm.

Tác hại của ngành động vật ruột khoang

Ngoài những lợi ích đã đề cập, ngành động vật ruột khoang cũng có một số tác hại như sau:

  • Một số loài sứa gây ngứa và độc như sứa lửa.
  • Rạn san hô ngầm gây cản trở giao thông biển.

Một số loài đại diện của ngành động vật ruột khoang

Sứa

Cơ thể của sứa có những đặc điểm như sau:

  • Cơ thể hình tròn đối xứng.
  • Cơ thể bên ngoài và bên trong được phủ bởi hai lớp tạo thành khoang vị. Các tế bào keo ở giữa hai lớp này giúp cơ thể sứa nổi trên mặt nước và thu nhỏ lại khi tiêu hóa, thông qua lỗ miệng ở phía dưới.
  • Thân có hình cầu và trong suốt.
dong-vat-ruot-khoang-la-gi
Sứa trong suốt, có hình cầu
  • Phần lưng có hình dù và nhiều chiếc dù nhỏ. Phần miệng có miệng và các tua miệng. Ở trên các tua miệng có những tế bào gai độc.

Nước là thành phần chính của sứa. Sứa cũng có những đặc điểm và vai trò chung của ngành động vật ruột khoang. Một số loài sứa có thể ăn được như sứa sen, sứa rô,..

Cách di chuyển của sứa: Sứa di chuyển bằng cách co bóp dù để đẩy nước ra qua lỗ miệng. Nước được cụp lại làm cho nước biển thoát ra mạnh ở phía sau, tạo lực đẩy để sứa di chuyển nhanh về phía trước.

Hải quỳ

Hải quỳ gồm nhiều loài khác nhau, sở hữu những đặc điểm chung của ngành động vật ruột khoang. Hầu hết các loài hải quỳ có hình dạng trụ, nhiều màu sắc, và có cấu trúc cơ bản như sau:

  • Cơ thể hình trụ, đối xứng, có kích thước từ 2 – 5 cm. Hải quỳ có thân và chân bám dính, trên thân có tế bào gai để tự vệ và săn mồi.
  • Lỗ miệng của hải quỳ có nhiều tua miệng xếp đối xứng với màu sắc rực rỡ giống như những cánh hoa.
dong-vat-ruot-khoang-la-gi
Hải quỳ với các tua miệng rực rỡ nhiều màu sắc
  • Hải quỳ thường sống bám vào đá hoặc sinh vật khác. Thức ăn của chúng thường là các loài động vật nhỏ.
  • Bên cạnh đó, hải quỳ sử dụng tôm để di chuyển, giúp tìm kiếm thức ăn. Đồng thời, tôm cũng được hải quỳ giúp đẩy lùi kẻ thù, tạo điều kiện sống chung có lợi cho cả hai.

San hô

San hô có hình dạng và màu sắc phong phú. San hô có những đặc điểm và vai trò tương tự như ngành động vật ruột khoang.

Cấu trúc của san hô như sau: San hô sống dưới dạng tập thể lớn, mỗi cá thể trong tập thể được cấu tạo như sau: lỗ miệng và tua miệng.

Giữa các cá thể trong tập thể có liên kết với nhau. Một cá thể có thể lấy dinh dưỡng để cung cấp cho cá thể khác.

Phần ngoại vi của cơ thể san hô giúp tiết ra đá vôi tạo thành đế hoa, giúp cơ thể nổi lên và di chuyển. Phần dưới bám vào nhau để tạo xương đá vôi.

San hô sinh sản qua hình thức sinh sản vô tính bằng cách sinh ra nhánh, con cái không bị tách rời mà dính vào cơ thể mẹ. Các tập thể san hô sau nhiều năm liên kết với nhau tạo thành các rạn san hô.

Từ đó, chúng ta đã cùng tìm hiểu chi tiết về ngành động vật ruột khoang và vai trò của nó đối với tự nhiên và đời sống con người hiện nay. Điều này giúp bạn hiểu sâu hơn về vai trò và đặc điểm của nhóm động vật này.

Related Posts