Tìm hiểu sự khác biệt giữa Trọng lượng và Khối lượng là gì?

Bạn đã bao giờ thắc mắc điểm khác nhau giữa Trọng lượng và Khối lượng là gì chưa? Trọng lượng được định nghĩa là lực hấp dẫn mà Trái Đất hoặc một hành tinh khác tác động lên một vật. Trong khi đó, Khối lượng là một đặc tính của vật, chỉ ra số lượng chất trong một vật. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng viethaingoai tìm hiểu sự khác biệt giữa Trọng lượng và Khối lượng là gì? Và cách đo lường của hai khái niệm này.

Khái niệm về Trọng lượng

Trọng lượng là gì?

Trọng lượng của một vật là sức mạnh mà Trái Đất tác động lên nó thông qua lực hấp dẫn. Nó đo lường độ lớn hoặc mức độ của lực hấp dẫn mà vật đó chịu. Thuật ngữ “trọng lượng” chỉ ra sự tác động của lực hấp dẫn lên vật.

Trong Vật lýP được xem là ký hiệu của trọng lượng.

trong-luong-va-khoi-luong-la-gi
Trọng lượng có nghĩa là gì?

Đơn vị đo trọng lượng là gì?

Đơn vị đo trọng lượng được sử dụng là Newton (ký hiệu là N), được đặt theo tên của nhà vật lý học người Anh Isaac Newton.

Ví dụ, trọng lượng của một vật có khối lượng 100g khoảng bằng 1N.

Công thức tính trọng lượng

Trọng lượng của một vật có khối lượng là m và nằm trong môi trường có gia tốc trọng trường g, được tính bằng công thức:

P = m.g

Trong đó:

  • Trọng lượng của vật (N) gọi là P
  • Khối lượng của vật (kg) gọi là m
  • Gia tốc trọng trường của vật (m/s²); thường có giá trị gần bằng 9.8m/s² hoặc được làm tròn thành 10m/s² được gọi là g

Do đó, ta cũng có thể sử dụng công thức sau để tính trọng lượng: P = 10m.

Kiến thức bổ sung

Trọng lượng của một vật được dựa vào khối lượng và gia tốc trọng trường. Tuy nhiên, nếu vật có khối lượng không thay đổi, thì trọng lượng chỉ phụ thuộc vào giá trị gia tốc g.

Ví dụ: Trên Trái Đất, trọng lượng của một vật có khối lượng 5kg sẽ gấp khoảng 6 lần so với trọng lượng của cùng vật trên Mặt Trăng, do sự khác biệt về gia tốc trọng trường ở hai nơi này.

Ví dụ thực tế về ứng dụng trọng lượng

Hãy giả sử rằng chúng ta muốn tính trọng lượng của một chiếc xe tải nặng 5 tấn.

Lời giải:

Chúng ta biết rằng 1 tấn tương đương với 1000kg.

Vì vậy, khối lượng của chiếc xe tải là: m = 5 tấn = 5 x 1000kg = 5000kg

Áp dụng công thức tính trọng lượng P = 10m, ta có: P = 10 x 5000 = 50000N.

Khái niệm về Khối lượng

Khối lượng là gì?

Khối lượng là đo lường lượng vật chất tổng hợp lại thành một vật thể. Nó cho chúng ta biết được “lượng chất” có trong vật đó. Có thể hiểu đơn giản hơn, khối lượng là sức nặng mà một vật có trên mặt đất.

trong-luong-va-khoi-luong-la-gi
Khối lượng là gì?

Đơn vị đo khối lượng là gì?

Khối lượng được đo bằng nhiều đơn vị khác nhau, bao gồm tấn, tạ, yến, kilogram, gram, nanogram,… Tuy nhiên, trong số này, kilogram là đơn vị phổ biến và được sử dụng rộng rãi nhất.

Thông thường, 1 kilogram (kg) tương đương với 1000 gram (g), và 1 tấn tương đương với 1000 kilogram.

Để đo khối lượng, người ta thường sử dụng cân, bao gồm cân đồng hồ, cân điện tử hoặc cân y tế.

Đặc điểm của khối lượng

  • Khối lượng là một đại lượng vô hướng, chỉ mang giá trị dương và không thay đổi đối với vật.
  • Khối lượng của một vật luôn có giá trị lớn hơn 0 và chỉ mang giá trị dương.

Công thức tính khối lượng

Trong thực tế, bằng cách cân một vật chúng ta biết khối lượng của nó. 

Tuy nhiên, về Vật lý, thông qua trọng lượng và gia tốc trọng trường ta có thể tính khối lượng của một vật. Công thức tính như sau:

m = P/g

Một ví dụ: Một quả dưa hấu có trọng lượng là 50N. Chúng ta muốn tìm khối lượng của quả dưa hấu đó là bao nhiêu?

Lời giải:

Để tính khối lượng của quả dưa hấu, ta sử dụng công thức khối lượng m = P/g. Trong đó, P là trọng lượng của quả dưa hấu (50N) và g là gia tốc trọng trường (10m/s²).

Thay các giá trị vào công thức, ta có: m = 50/10 = 5kg.

Vậy, khối lượng của quả dưa hấu này là 5kg

So sánh sự khác nhau giữa Trọng lượng và Khối lượng là gì?

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường nghe các cụm từ như “Trọng lượng của Trái Đất là 5,972E24 kg” hoặc “Trọng lượng của túi gạo này là 25kg”. Dường như thông tin này liên quan đến khái niệm khối lượng và trọng lượng là gì, có thể gây nhầm lẫn. 

Tuy nhiên, khối lượng và trọng lượng là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau

  • Trọng lượng được xem như một lực hút đối với vật, do tác động của trọng trường. Nó phụ thuộc vào khối lượng và gia tốc trọng trường của vật. Lực kế thường sử dụng để đo trọng lượng.
  • Trái lại, khối lượng được hiểu là lượng chất tạo nên một vật. Nó không thay đổi dù vật ở bất kỳ môi trường nào. Để đo khối lượng thì sử dụng cân.

Vì vậy, dù khá tương đồng trong ngữ cảnh hàng ngày, khối lượng và trọng lượng là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. 

Tuy nhiên, do thói quen sử dụng từ ngữ, người ta thường nhầm lẫn và sử dụng trọng lượng để chỉ khối lượng. Điều này không gây ảnh hưởng lớn trong cuộc sống hàng ngày. Do đó, nếu bạn nghe ai đó nói “Cân trọng lượng cái này xem nào” hoặc “khối lượng của gói bột giặt này là 5kg”, bạn hiểu rằng họ đang nói về khối lượng.

trong-luong-va-khoi-luong-la-gi
Khối lượng và trọng lượng là 2 khái niệm khác nhau hoàn toàn

FAQ: Những câu hỏi liên quan đến thông tin khái niệm và sự khác nhau giữa trọng lượng và khối lượng là gì

1. Hãy trình bày sự khác nhau giữa trọng lượng và khối lượng là gì?

Trọng lượng là lực hấp dẫn mà hành tinh tác động lên một vật, trong khi khối lượng là lượng chất có trong vật. Trọng lượng phụ thuộc vào trường lực hấp dẫn và khối lượng của vật, trong khi khối lượng không thay đổi dù vật ở bất kỳ môi trường nào.

2. Đơn vị đo của trọng lượng và khối lượng là gì?

Đơn vị đo trọng lượng là Newton (N), và đơn vị đo khối lượng thường được sử dụng là kilogram (kg). Tuy nhiên, còn nhiều đơn vị khác nhau để đo khối lượng như gram (g), tấn, tạ, yến, và nhiều đơn vị nhỏ hoặc lớn hơn nữa.

3. Làm thế nào để tính trọng lượng và khối lượng của một vật?

Trọng lượng của vật có thể được tính bằng công thức P = m.g, trong đó P là trọng lượng (N), m là khối lượng (kg), và g là gia tốc trọng trường (m/s²). Còn khối lượng của vật thường được đo bằng cách sử dụng cân, như cân đồng hồ hoặc cân điện tử, để biết “lượng chất” có trong vật đó.

trong-luong-va-khoi-luong-la-gi
Qua bài viết hãy ngẫm lại trọng lượng và khối lượng là gì? 

Bài viết trên, chúng ta đã tìm hiểu khái niệm trọng lượng và khối lượng là gì và sự khác nhau của chúng. Dù chúng có vẻ tương đồng nhưng thực tế lại hoàn toàn khác nhau. Trọng lượng đo lường sức mạnh lực hấp dẫn mà Trái Đất tác động lên vật, trong khi khối lượng đo lường số lượng chất có trong vật. Hiểu rõ sự khác biệt giữa trọng lượng và khối lượng là gì không chỉ giúp chúng ta thấy được cách đo lường và ứng dụng của chúng mà còn mang ý nghĩa quan trọng trong việc nắm vững lý thuyết Vật lý.

Related Posts